Tâm sự của một du học sinh đi làm chui vì quá cần tiền, làm việc hết mình nhưng chỉ lo chủ đuổi.

(*) Nội dung tham khảo cuốn: kèo nhà cái 88 và Paris- Câu chuyện một dòng sông. Tác giả: Hoàng Long.

Quận 13 "cực nhọc" của riêng kèo nhà cái 88

Một người bạn giới thiệu kèo nhà cái 88 vào làm phụ bếp cho một nhà hàng Việt.

Ở đây, phụ bếp có nghĩa là làm tất cả. Là đến sớm đi chợ, còng lưng đẩy một xe hàng to. Là dọn dẹp lau chùi, là thái thịt rửa rau, là lau nhà cọ bếp, là quay cuồng giữa một đống bếp ga bốc lửa hừng hực, xào nấu những món đơn giản, trong khi mắt còn trông chừng nước sôi, chảo nem quá lửa và nhất là rửa bát, chao ôi là rửa bát.

Không phải vì kèo nhà cái 88 là gã công tử chưa biết mùi lao động hay không quen rửa bát. kèo nhà cái 88 từng là kẻ quậy phá trong suốt một thời gian dài.

Nhưng trong chính thời gian đó hay bất kỳ lúc nào khác, khi ở nhà, kèo nhà cái 88 là một "thiên thần" theo cách gọi "mỉa mai" của mấy cậu bạn kèo nhà cái 88. Dù là con trai nhưng ở nhà kèo nhà cái 88 tự giác nấu cơm rửa bát, dọn dẹp nhà cửa không cần ai thúc giục. Bởi từ bé mẹ kèo nhà cái 88 đã bảo "con trai con gái đều phải ăn thì đều phải làm như nhau, công việc chia đều, cái gì cũng phải biết".

Bởi chị kèo nhà cái 88 thì bận học, rồi đi dạy thêm kiếm tiền phụ giúp gia đình, ba mẹ đi làm về cũng đi làm thêm, kèo nhà cái 88 bỗng dưng thành người nấu cơm rửa bát thường xuyên trong nhà. Có thời gian nhà kèo nhà cái 88 ở tầng cao không có nước, ngày nào kèo nhà cái 88 cũng gánh cả chục gánh nước cho cả nhà sinh hoạt nên kèo nhà cái 88 quen với những việc này lắm, kể cả những việc nặng nhọc. Và kèo nhà cái 88 là người có sức khỏe, chơi thể thao thường xuyên ở mức độ gần như chuyên nghiệp.

42 1 Mau Va Nuoc Mat Cua Nguoi Viet Tre O Troi Tay Du Hoc Sinh Lam Them Kiem Tien Chua Bao Gio La Con Duong De Dang

Ấy thế mà làm việc ở nhà hàng ấy chỉ một thời gian ngắn kèo nhà cái 88 đã thấy mình kiệt sức. Một ngày lao động 14 tiếng gần như không nghỉ.

Thật ra trên hợp đồng thỏa thuận bằng miệng thì có hai tiếng nghỉ trưa. Nhưng không có trưa nào mà bà chủ không nghĩ ra việc cho kèo nhà cái 88 làm. Có hôm thì mang cả đống nồi ra đánh cho trắng bóng lên, có hôm thì bắc ghế lau trần nhà. Những việc ấy sau này kèo nhà cái 88 mới biết là cả chục năm rồi không có phụ bếp nào chịu làm, chỉ có kèo nhà cái 88 là bị bắt phải làm.

Bởi vì kèo nhà cái 88 đi làm theo kiểu làm chui, không có giấy tờ (ở Pháp, sinh viên nước ngoài được quyền đi làm, nhưng không quá 20 tiếng một tuần. Nếu muốn làm hơn thì chỉ có cách làm chui, không có hợp đồng gì cả, và nếu bị bắt thì rất phiền hà, có thể năm sau đó không được ở lại Pháp nữa) và vì kèo nhà cái 88 cần tiền quá, làm việc hết mình mà chỉ lo nhất bị chủ đuổi, nên bà bắt làm gì kèo nhà cái 88 cũng lao vào làm như thiêu thân.

Trong cái bếp bé chừng bảy mét vuông ấy, mùa đông cũng như mùa hè, lúc nào cũng nóng đến 40 độ, vì phòng bé, trần thấp, hai bếp chính, một bếp phụ và sáu cái bếp ga thi nhau tỏa nhiệt. Có một cái cửa sổ nhưng không dám mở vì sợ khói bay sang nhà hàng xóm. Nóng đến nỗi, cứ 15 phút kèo nhà cái 88 lại phải nhúng cả nửa người vào vòi nước, thế mà 15 phút sau người đã khô cong, quần áo khô đến mức cứng lại như giấy.

Cả buổi tối phục vụ xào nấu, bát đĩa khách ăn cho vào các thùng nhựa lớn. Thỉnh thoảng kèo nhà cái 88 mới có thời gian rửa một thùng để lấy bát đĩa quay vòng. Cuối buổi là cả chồng thùng chất cao, rồi nồi niêu xoong chảo. Kết thúc giờ làm vào 11, 12 giờ đêm, cũng là khi sức cùng lực kiệt, giới hạn chịu đựng của con người đã ngấp nghé (hoặc có thể đã bị vượt qua từ rất lâu). Mà còn phải làm nhanh, làm sạch và không quá ồn ào vì hàng xóm sẽ kiện nếu anh gây ra tiếng ồn ban đêm.

Mỗi thùng bát nặng chừng 30kg nhấc lên chậu rửa, ban đầu veo một cái là lên, càng về cuối càng không nhấc nổi. Có khi kèo nhà cái 88 phải khom người xuống, nhấc thùng bát đặt lên đùi để thở, để lấy sức, rồi ép vào tủ bếp, kéo dần lên đến ngang thành chậu, rồi mới dồn sức nhấc hẳn lên mặt bồn rửa. Rất nhiều khi kèo nhà cái 88 nghĩ mình đang rửa bát bằng ý chí, còn thân xác kèo nhà cái 88 đã kiệt sức từ lâu lắm rồi.

42 2 Mau Va Nuoc Mat Cua Nguoi Viet Tre O Troi Tay Du Hoc Sinh Lam Them Kiem Tien Chua Bao Gio La Con Duong De Dang

Có hôm kèo nhà cái 88 đang nâng thùng bát lên thì anh đầu bếp chạy qua vứt thêm vào một cái thìa, thế mà kèo nhà cái 88 buông rơi thùng bát cái rầm. Vì lúc ấy sức đã kiệt, trong đầu chỉ chuẩn bị cho ngần ấy thôi, thêm vào một cái thìa mà tinh thần không có sự chuẩn bị thì cũng không chịu nổi.

Có một lần sáng kèo nhà cái 88 đến sớm, trong bếp chưa có ai. Nhìn thấy một đống tấm lọc của hệ thống hút khói ngâm trong bồn rửa, kèo nhà cái 88 không hỏi han gì ai, xắn tay lên, xông vào rửa. Ban đầu cảm thấy đau nhức ở tay, kèo nhà cái 88 chỉ nghĩ là mình bị nẻ (hồi ấy mùa đông, khí hậu rất khô, một ngày ngâm nước ngâm xà phòng nhiều giờ nên tay kèo nhà cái 88 nứt nẻ ra, mà không dám dùng găng vì không quen nên làm rất chậm).

Mười phút sau anh đầu bếp mới đến. Anh hét lên, chạy vào giật tay kèo nhà cái 88 ra: cả hai bàn tay và cánh tay kèo nhà cái 88 đã đỏ lừ, da gần như bị lột ra. Hóa ra đêm hôm trước anh ngâm đống tấm lọc khói ấy bằng axit loại mạnh để tẩy hết dầu mỡ. May mà có cho thêm nước và sau một đêm axit đã hả đi phần nhiều, nếu không chắc lúc rút ra tay kèo nhà cái 88 chỉ còn xương.

Thế mà hôm ấy, bà chủ chỉ bôi cho kèo nhà cái 88 chút mỡ trăn rồi lại bắt kèo nhà cái 88 đeo găng vào rửa bát tiếp như bình thường, còn quát tháo kèo nhà cái 88 rửa chậm không kịp tiến độ, rồi dọa đuổi việc, trừ lương.

Cả đêm hôm ấy kèo nhà cái 88 nhức tay không ngủ được, ít ngày sau da bị bóc ra hết, da mới còn chưa kịp lên, đỏ lừ mà kèo nhà cái 88 vẫn rửa bát, đêm nào về cũng ngồi nhìn hai cánh tay sưng rộp lên, không ngủ được mà cũng không khóc được. Sau này kèo nhà cái 88 mới biết bình thường nếu xảy ra chuyện đó kèo nhà cái 88 phải được nghỉ nhiều ngày đến khi tay lành hẳn mà vẫn được hưởng lương, bà chủ còn phải bồi thường cho kèo nhà cái 88 và chịu mọi chi phí điều trị.

Nhưng khi ấy kèo nhà cái 88 chưa biết, kèo nhà cái 88 chỉ không hiểu tại sao cũng là con người, lại cùng là người Việt xa quê mà người ta có thể đối với nhau như thế. Không chút yêu thương đã đành mà dường như còn đầy thù hận.

Dần dần sau này, kèo nhà cái 88 mới hiểu. kèo nhà cái 88 không viết rõ ra đây, chỉ biết rằng, trước, trong và sau cuộc "di cư", hầu hết trong số họ đã có nhiều mất mát, đau đớn, ám ảnh về cả vật chất lẫn tinh thần.Và khi con người mất đi những gì quan trọng nhất, lại mất cả niềm tin thì tình người không phải là thứ dễ dàng ban phát.kèo nhà cái 88 nhận ra rằng so với nỗi đau mà họ mang, những gì kèo nhà cái 88 đang phải chịu đựng không có gì ghê gớm, rằng cách họ đối xử với kèo nhà cái 88 vẫn còn "tử tế".

Và kèo nhà cái 88 chấp nhận được hết bởi có một điều kèo nhà cái 88 khác họ: trong lòng kèo nhà cái 88 có một niềm tin, một quyết tâm mạnh hơn nhiều sức mạnh của chính kèo nhà cái 88: kèo nhà cái 88 biết rằng một ngày những chuyện ấy sẽ kết thúc, kèo nhà cái 88 sẽ tốt nghiệp, sẽ đi làm, sẽ sống đàng hoàng như ba mẹ kèo nhà cái 88 mong ước và như kèo nhà cái 88 tự hứa với chính mình.

kèo nhà cái 88 đã khóc, chỉ một lần duy nhất…

Khi ấy, kèo nhà cái 88 đã chuyển sang một nhà hàng khác, lương được cao hơn và chỉ làm 10 tiếng một ngày nhưng cường độ thậm chí còn kinh khủng gấp mấy lần chỗ cũ. Nhà hàng kèo nhà cái 88 làm là một chuỗi sáu nhà hàng nhưng chỉ có một cái bếp cung cấp đồ cho cả hệ thống với hai bếp chính, một bếp phụ là kèo nhà cái 88 và một cậu da đen rửa bát (Lạy trời, ít ra kèo nhà cái 88 cũng thoát được chức “rửa bát”).

kèo nhà cái 88 làm việc đúng kiểu “công nghiệp hóa và chuyên môn hóa” cao. 

Cái gì cũng được lập trình sẵn, có hẹn giờ, làm như một cái máy. Một ngày làm việc của kèo nhà cái 88 được xác định bởi những khối lượng: thái 25kg hành Tây (vừa thái vừa “khóc” như mưa vì cay mắt không chịu nổi), thái 40kg thịt gà và 20kg thịt bò đông lạnh (tay kèo nhà cái 88 cóng đến mức nhiều khi cắt vào tay mà không biết), rán khoảng hai nghìn cái nem, nấu khoảng 40kg gạo, hấp hàng nghìn cái há cảo, chuẩn bị hàng chục khay mỳ, khay cơm trộn. Rồi bóc vỏ vài chục thùng tôm (cũng đông lạnh), mổ và nhổ xương (bên này họ không chịu nhằn xương đâu nhé) vài chục cân cá (cũng đông lạnh) rồi khuân bát sạch lên gác (bếp ở dưới tầng hầm) rồi khuân bát bẩn xuống cho cậu da đen rửa, rồi… rồi…

42 3 Mau Va Nuoc Mat Cua Nguoi Viet Tre O Troi Tay Du Hoc Sinh Lam Them Kiem Tien Chua Bao Gio La Con Duong De Dang

Xung quanh kèo nhà cái 88 luôn có năm, sáu cái timer (đồng hồ báo thức chuyên dụng) đặt sẵn, cái thì nhắc đảo nem, cái thì nhắc đổi vỉ há cảo, cái thì canh nồi cơm, cái thì canh nồi tôm luộc

Nhiều khi chúng thi nhau kêu toáng lên, không biết đằng nào mà làm cho kịp.

Sức ép công việc là thế, sức ép tinh thần còn nặng nề hơn, camera gắn ở khắp nơi, trong cái bếp nhỏ cũng có đến ba, bốn cái. Làm việc mà có cảm giác như xem phim “Thời đại công nghiệp” của Chaplin, kèo nhà cái 88 vẫn đang làm việc, chỉ vừa ngẩng lên cười đùa chút xíu với anh đầu bếp, đã có loa gọi nhắc nhở. Lão chủ người Hoa, nhưng biết nói tiếng Việt, đúng hơn là biết chửi bằng tiếng Việt, mở mồm ra là “Đ… má mày”. Hồi đầu mới nghe lão chửi thề liên tục, kèo nhà cái 88 uất ức lắm, cảnh báo lão “Ông nói với kèo nhà cái 88 mà đ… thêm một lần nữa là kèo nhà cái 88 đập ông đấy nha. Muốn mắng gì thì mắng, đừng có đụng tới má kèo nhà cái 88”. Lão trợn mắt lên “A, ở đây chưa có thằng nào dám dọa tao mà mày dám? Đ... má mày”.

Vậy là kèo nhà cái 88 lao tới liền, nhìn mặt kèo nhà cái 88 lão biết kèo nhà cái 88 không chỉ dọa, lão liền co giò chạy, kèo nhà cái 88 đuổi theo túm cổ, may mà có mấy anh khác nhảy vào lôi ra, không thì hôm đó chắc kèo nhà cái 88 cho lão méo mồm luôn. Các anh ấy bảo “Tao làm việc ở đây hơn hai chục năm, lão chủ khiếp lắm, thằng nào cũng sợ như cọp. Cãi lại còn chưa dám, đừng nói dọa chủ, túm chủ đòi đánh như mày. Chắc nó cho mày nghỉ luôn”.

42 4 Mau Va Nuoc Mat Cua Nguoi Viet Tre O Troi Tay Du Hoc Sinh Lam Them Kiem Tien Chua Bao Gio La Con Duong De Dang

Nhưng không, lão không đuổi kèo nhà cái 88, lão cần kèo nhà cái 88 quá. Sau này kèo nhà cái 88 mới biết một mình kèo nhà cái 88 làm khối lượng công việc của hai người trước đây. Sau hôm ấy mỗi lần nhìn thấy kèo nhà cái 88, lão cũng cố nói năng đàng hoàng hơn. kèo nhà cái 88 cũng biết rằng lão nói như vậy vì nghe người ta nói nhiều thành quen, chứ bản thân lão chưa từng ý thức được câu ấy ý gì, còn kèo nhà cái 88 cũng cần lão, nói đúng hơn là cần tiền của lão, bởi vậy kèo nhà cái 88 vẫn tiếp tục “cày” mỗi ngày.

Một ngày, trong đầu kèo nhà cái 88 đang nghĩ đến việc đến giờ nghỉ trưa, kèo nhà cái 88 sẽ chạy ra bốt điện thoại gọi điện về chúc mừng sinh nhật cậu bạn thân, chắc sẽ được nói chuyện với cả lũ bạn lần đầu tiên từ ngày rời Việt Nam.

Lúc ấy kèo nhà cái 88 đang cắt dăm bông bằng một cái máy cắt công nghiệp lớp với lưỡi cắt quay tốc độ cao. Chỉ một chút thoáng mệt, một giây mất tập trung, một động tác nhỏ sai quy trình, kèo nhà cái 88 đưa ngón tay vào lưỡi cắt. Nghe thấy tiếng động lạ, lưỡi cắt rít lên, hai đầu bếp bên cạnh nhìn sang hét lớn. kèo nhà cái 88 không kịp cảm thấy đau, chỉ thấy cái gì ướt hết mặt. Đưa tay lên vuốt đều là máu của mình, máu theo lưỡi cắt văng lên ướt mặt kèo nhà cái 88, ướt hết cả áo. kèo nhà cái 88 mới nhìn đến ngón tay mình: nó như bị chẻ làm đôi, vết cắt chạm vào đến xương. Anh đầu bếp lao đến, cầm cả một đống khăn giấy bịt đầu ngón tay kèo nhà cái 88.

Để cầm máu và để kèo nhà cái 88 khỏi nhìn thấy. Có nhiều người khi nhìn thấy vết thương của mình thì sợ quá, bất tỉnh. kèo nhà cái 88 thì không sợ. kèo nhà cái 88 chưa bao giờ biết sợ trong những lúc nguy hiểm. Nhưng vết thương ra nhiều máu quá, không khăn nào cầm được. Anh kéo kèo nhà cái 88 vào hàng thuốc bên cạnh, người ta tiêm trực tiếp thuốc cầm máu vào đầu ngón tay kèo nhà cái 88 mà máu không cầm được. Anh lại lôi kèo nhà cái 88 ra vẫy taxi vào viện. Nhưng gã taxi nào ngay từ xa nhìn thấy máu tuôn xối xả từ tay kèo nhà cái 88 cũng đều vòng xe bỏ chạy. Đến khi mắt kèo nhà cái 88 hoa đi vì mất máu thì một chú đưa hàng của quán đánh xe về, thế là có xe đến viện.

Khâu mười mấy mũi xong, kèo nhà cái 88 trở về quán, mặt tái nhợt vì mất máu. Lão chủ xông vào mắng chửi rồi bảo kèo nhà cái 88 làm ăn cẩu thả nên bị tai nạn, làm náo loạn cả quán, nhiều khách nhìn thấy sợ gần ngất, rồi lão bảo kèo nhà cái 88 đeo găng vào mà làm tiếp. Vẫn thế (làm như cái găng tay ở Pháp là một phép màu nhiệm, chữa lành mọi vết thương).

Khi ấy kèo nhà cái 88 vẫn chưa biết thế nào là “chế độ” khi bị tai nạn lao động ở Pháp, chỉ biết rằng nếu không làm sẽ bị đuổi việc.

Lão chủ thậm chí còn trừ thời gian đi bệnh viện vào thời gian nghỉ trưa của kèo nhà cái 88. kèo nhà cái 88 vẫn chưa quên sinh nhật bạn, kèo nhà cái 88 xin 15 phút để ra cabin giữa phố gọi điện, đồng nghĩa với việc khỏi ăn trưa, nhưng ít ra cũng được chuyện trò với các bạn kèo nhà cái 88.

Điện thoại thông với đầu bên kia, tiếng cười đùa, hát hò, chúc tụng ầm ĩ, kèo nhà cái 88 chỉ kịp nói lời chúc sinh nhật và hỏi thăm anh em rồi nói rằng “Tao ổn lắm, khỏe lắm, học tốt lắm”, vậy là tất cả ùa vào, nói “mày sướng nhé, ai cũng mừng cho mày, ai cũng mong được như mày, bao nhiêu người ghen tị, sướng như thế thì phải chia cho anh em một chút, đừng có hưởng cả nhé…” Không biết vì mệt, vì thiếu máu hay vì bao nhiêu cảm xúc lẫn lộn mà tai kèo nhà cái 88 ù đi. kèo nhà cái 88 không cúp máy mà ôm chiếc điện thoại vào lòng. Từ từ ngồi xuống cabin.

Đó là lần đầu tiên và cũng là lần duy nhất trong suốt những năm ở Pháp kèo nhà cái 88 khóc.

Mà không phải, kèo nhà cái 88 không khóc, không có bất kỳ âm thanh nào thoát ra khỏi cổ, chỉ nước mắt tự chảy ra, lăn dài trên má, tràn xuống ướt đẫm cả ngực chiếc áo mới thay vẫn còn dính loang vệt máu. Tất cả những mệt nhọc hờn tủi, những thèm khát tình cảm không được chia sẻ, những áp lực, những nỗi lo lắng bộn bề, những nỗi đau thể xác và tâm hồn ùa về, ngập đầy trong lồng ngực rồi theo hai khóe mắt mà tràn ra. Xung quanh người xe tấp nập.

42 5 Mau Va Nuoc Mat Cua Nguoi Viet Tre O Troi Tay Du Hoc Sinh Lam Them Kiem Tien Chua Bao Gio La Con Duong De Dang

Trong điện thoại, không ai cảm nhận được sự đột nhiên yên lặng của kèo nhà cái 88, tất cả vẫn cười đùa, nhạc vẫn ầm ầm.

kèo nhà cái 88 ngồi trong cabin kính trong suốt, nhìn thấy tất cả, mà không thấy gì, nghe thấy tất cả, mà chỉ nghe thấy chính mình. kèo nhà cái 88 thấy chỉ có một mình mình trên thế giới này. Hiểu rằng chỉ một mình kèo nhà cái 88 mới biết hết hoàn cảnh của kèo nhà cái 88. Chỉ một mình kèo nhà cái 88 mới đủ sức vực kèo nhà cái 88 dậy, tiếp tục con đường của mình và tin vào thành công.

kèo nhà cái 88 đứng dậy, nghiến răng và bỗng mỉm cười. kèo nhà cái 88 đột nhiên buồn cười vì nghĩ rằng cảnh vừa rồi có thể được dùng trong một bộ phim.

Nếu kèo nhà cái 88 là đạo diễn, kèo nhà cái 88 sẽ cho một máy quay chạy vòng quanh cái cabin bằng kính ấy, chạy đến chóng mặt rồi chậm dần lại, chạy dần lên cao để thấy phố phường tấp nập xung quanh, thấy vô số những người qua đường nhìn vào cabin tò mò, rồi lại thản nhiên bước đi, nền âm thanh sẽ là tiếng còi xe ầm ĩ, tiếng cười nói, tiếng nhạc (từ phía đầu bên kia đường điện thoại) trào lên, ép vào màng nhĩ, làm tức cả lồng ngực.

Rồi tất cả câm bặt. Một giây. Chỉ còn nghe tiếng một giọt nước mắt rơi xuống hè phố như một nốt nhạc lạc lõng… kèo nhà cái 88 cười rằng kèo nhà cái 88 vừa đóng vai chính vừa làm đạo diễn, được xem cảnh ấy, được xem cả cảnh đầu bên này và đầu bên kia đường dây điện thoại. Còn các bạn kèo nhà cái 88 chỉ được biết có một nửa, những gì họ nhìn thấy và nghe thấy.

kèo nhà cái 88 trở về quán, lòng nhẹ bẫng. Cảm ơn những giọt nước mắt của kèo nhà cái 88.

 

Nguồn: Kenh14




Báo TINTUCVIETDUC-Trang tiếng Việt nhiều người xem nhất tại Đức

- Báo điện tử tại Đức từ năm 1995 -

TIN NHANH | THỰC TẾ | TỪ NƯỚC ĐỨC